7 Chapter 8

Qayna p’unchawqa Carlos wasillanpi llamk’achkarqa, payqa wasillanpipuni llamk’ayta munan mana anchatachu lluqsiyta munan. Carlosqa yachachiqkunawasina llamk’an, paykunaqa Carlosjina Computadorayuqpuni purinku. Carlosqa yachaysapa masikunapurallawanpuni parlan. Payqa mana uywakunayuqchu, payqa juch’uy wasillapi tiyakun, uywata uywanapaqqa jatun wasiyuq kanayki tiyan. Payqa achkha mallkikunataq uywayta munan, mallkitaqa mana purichinachu nitaq mikhuchinachu paykunaqa yakullata jinapis intillata kawsanankupaq munanku. Ñuqaqa wawamantapacha Carlosta riqsini ñuqaykuqa khuska yachaywasiman rirqayku.

Wawayqa q’ipillanpipuni mikhunanta apayta munan, payqa mana yachaywasipichu rantikuyta munan, tantanpis payjinapuni ni jayk’aq llamk’ananmanta mikhunata rantikuyta munanchu. Ñuqaqa llamk’anaypipis mikhullani. Wakin kutipiqa llamk’anaymanta ñawpaqta chamuni chanta tukuy khuska ch’isi mikhunata wayk’uriyku. Wawaywan qusaywan juk p’unchawqa juk mikhuna wasipi mikhusqankurayku wiksa nanayuq karqanku, paykunaqa jampina wasikama rirqanku chayrayku pisitapuni jawapi mikhunku. paykunaqa jampina wasipi kaptinku ñuqaqa sapallay wasipi kachkarqani, paykunaqa kimsa p’unchawtapuni jampina wasipi karqanku, chaypiqa achkha jampiykunata upyarqanku, qusayqa mana jampita munanchu wawaytaq munallan. Jampina wasimanta wasiman chamuchkaptiyku mamay wasiyman jamurqa, payqa juk jatun pizzata apamusqa, qusaypis wawaypis manapuni mikhuyta munarqankuchu. Anchis mamayqa mana phiñakurqachu.

Qayna p’unchawqa wayk’una wasiypi juk juk’ucha kachkarqa, ñuqaqa sinchitapuni manchikurqani, juk’uchaqa jamp’araman wicharirqa chanta chukunamanñataq wicharirqa. Ñuqaqa mana yacharqanichu imatachus ruwayta, misiyta waqyarqani ¿Maypi kachkanki Bella?, Bellataq jawapi allqu masinwan pukllarichkasqa. Chay juk’uchaqa mana jatunchu karqa aswanpis juch’uylla karqa. Ñuqaqa juk pizza boxta juqharirqani chanta pampaman churarqani, ukhunpitaq juch’uy t’antata churarqani, juk’uchaqa yarqhasqa kachkasqa payqa utqhayllata boxman yaykurqa. Chanta pisimanta pisi chay boxta wisq’arqani, chanta wasi jawaman aparqani. Wasi jawapi kachkaptiyqa misiypis allqupis ñuqaman jamurqanku, paykunaqa juk’uchata mikhuyta munarqanku, ñuqataq qhaparirqani ¡¡mana kay pizzachu wasiman riychik!! Paykunaqa allinllamanta wasiman purirqanku. Ñuqaqa mana juk’uchata munanichu nitaq wañuchiyta munanichu chayrayku sach’aman juk’uchata kacharirqani.

Qusayqa mana mikhunata rantiyta yachanchu, pay ranqhana wasiman riptinqa misk’ikunallata, pizzallata chantapis cervezata apamun, payqa mana sumaq mikhunata nitaq q’umir puquykunata rantiyta yachanchu, payqa mana t’antallatapis apamunchu. Payqa HOMEDEPOT wasillaman riyta munan chaypiqa sach’ a k’utunata, wasi pichanata ima sumaqta qhawan. Mikhunataq mana rantiyta atinchu chayrayku tumpa phiñasqa kani. Juk kuti qusaywan ñuqawan Walmartman rirqayku, ñuqaqa mikhunata rikuchkarqani qusaytaq Video Juegosta pukllarichkasqa, ñuqa ñirqani ¿imata ruwachkanki, misk’ichanata tarinkiñachu?, paytaq ñirqa, kay ranqhana wasipi mana misk’ichana kanchu. Ñuqa manaña yachanichu imatachus qusaywan ruwasaq. Jinapis ñuqaqa anchata payta munani. Wakin kutiqa ch’isipi video juegosta pukllayku payta mana video juegosllatapis pukllayta atinchu, ñuqa sapa kuti atipani.

Qusayqa mana mikhunata rantiyta yachanchu, pay ranqhana wasiman riptinqa misk’ikunallata, pizzallata chantapis cervezata apamun, payqa mana sumaq mikhunata nitaq q’umir puquykunata rantiyta yachanchu, payqa mana t’antallatapis apamunchu. Payqa HOMEDEPOT wasillaman riyta munan chaypiqa sach’ a k’utunata, wasi pichanata ima sumaqta qhawan. Mikhunataq mana rantiyta atinchu chayrayku tumpa phiñasqa kani. Juk kuti qusaywan ñuqawan Walmartman rirqayku, ñuqaqa mikhunata rikuchkarqani qusaytaq Video Juegosta pukllarichkasqa, ñuqa ñirqani ¿imata ruwachkanki, misk’ichanata tarinkiñachu?, paytaq ñirqa, kay ranqhana wasipi mana misk’ichana kanchu. Ñuqa manaña yachanichu imatachus qusaywan ruwasaq. Jinapis ñuqaqa anchata payta munani. Wakin kutiqa ch’isipi video juegosta pukllayku payta mana video juegosllatapis pukllayta atinchu, ñuqa sapa kuti atipani.

Wawayqa sapa p’unchaw qanchis phanipi rikch’arikun chanta jisp’ana wasipi tukuy kurkunta mayllarikun. Chaymanta wayk’una wasipi quqawinta wakichikun, payqa runtutapis, t’antatapis willalitapis ruwakun. Wawaywan ñuqawan paqarinpisumaqta mikhuyku, qusayqa café yakullata munan mana t’antallatapis munanchu. Wawayqa 2 phani sukhayaypi yachaywasimanta lluqsin, wakin kuti ñuqa wawayta wasiyman pusani, wakin p’unchawtaq qusay pusan. Wawayqa sukhayaypi ruwananta ruwan, payqa anchatapuni Tvta qhawayta munan chayrayku ñuqawan khuska ruwananta ruwan. Ruwananta tukuptinqa allqunwan wasi jawapi pukllarinku, allquykuqa manaña waynañachu payqa chunka watayuq, mana anchatachu pukllan. Ñuqayku anchatapuni Pluto allquykuta munayku.

Warmi masiyqa iskay warmi wawayuq, Carmenwan Luciawan kanku, Carmenqa aswan jatun, Luciataq aswan parlaysapa. Paykunaqa kimsa simita parlanku. Luciaqa Carmenmanta aswan sumaqta Quechuata parlan. Carmenqa Luciamanta aswan sumaqta Español simita parlan. Paykunaqa khuska yachaywasiman rinku. Luciaqa yachaywasimanta ruwananta ruwayta munan, Carmentaq tumpa qhilla, payqa sach’a sach’api pukllayta munan. Wakin kutiqa Luciaqa mana Carmenta ruwananpi yanapayta munanchu, Carmentaq Lucia yanapananpaq misk’ikunata rantin. Luciaqa mana anchatachu misk’ita munan aswanpis chocholateta munan. Paykunaqa mana ch’isipi chocolateta mikhunankuchu tiyan chaywanqa mana puñuyta atinkuchu.

Ñuqaykuqa achkha uywakunata uywariyku, wakapis, uwijapis, kawallupis uywayku, chay uywakunamanta ñuqaqa astawan uwijata munani, uwijakunaqa pisillata purinku chayrayku munani. Wakaqa anchata puriyta munan chayrayku yakuta upyananpaq mayukama apanay tiyan. Mayuqa mana wasi qayllapichu kachkan, ñuqaqa 30 chininijinata purinay tiyan, chantapis wakaqa intirayku mayuman yaykuyta munan, chaypi yakuwan elefantejina pukllayta munan chanta mana lluqsiyta munanchu chayrayku mayukama yaykunay tiyan. Wakayqa ñuqallawan kaptin chayta ruwan, tataywan kaptinqa payqa mana mayuman yaykuyta munanchu. ¿imaraykuchus chayta ruwan?

Wasi masiyqa sutin Katherine, payqa  manapuni wayk’uyta yachanchu jinapis payqa wayk’uytapuni munan. Pay wayk’uptinqa ñuqa Méxicomanta mikhuna wasiman mikhuq rini, chanta wasiykuman chamuptiy payqa ñuqapaq mikhunata puchurin, ñuqataq Refrigeradorpi jallch’ani ¡q’aya mikhusaq! Ñini. Q’aya p’unchawpi juk wayaqaman churani, chanta Rosario warmi masiypa misinman quni, misinqa Katherinpa mikhunanta anchatapuni munan. Ñuqapis mana allintapunichu wayk’uyta yachani chayrayku mana wayk’unichu, wakin p’unchawllata wayk’uni. Chantapis Katherinqa pisi kachiyuq wayk’un ichapis chayrayku mikhunanqa mana allinchu, ñuqaqa mana pisi kachiwanchu mikhuni.

Ñawpaq watapiqa ñuqa Chicagopi tiyakurqani, chaypiqa sapa p’unchaw llamk’aq riq kani, sukhayaypitaq achkha tantakuykunaman riq kani, chay tantakuykunapiqa anchatapuni parlaq kanku. Wakin kutipiqa café yakuta upyariq kayku. Wakin kutipiqa mana yakullatapis apamuqchu kanku. Wakin kutiqa mikhunatapis apamuq kanku. Ch’isipiqa watiqmanta llamk’aq kani. Kay Estados Unidospi runaqa anchatapuni llamk’anku paykunaqa mana anchata samarinkuchu. Suyuypiqa ñuqaqa k’uychichawpipis intichawpipis samariq kani, kunanqa mana chay kanchu. Llamk’anaypiqa wakin kutillapi samariyku. Ñuqaqa chisillapi wasichayta picharini.

Tukuy yawar masiyqa ayllupi tiyakuyku, wawakunayqa ayllupi yachaywasiman rinku. Ayllupiqa wawakunallapaq yachaywasi tiyan, wayna yachakuqkunapaqqa mana jatun yachaywasi kanchu chayrayku jatun llaqtaman yachakuq rinku. Ayllupiqa wawakunaqa ñanpi, mayupi, uywa kanchapi, urqupi, pampapipis pukllanku. Jatun llaqtapi wawakunaqa mana anchata pukllayta munankuchu, chaypiqa achkha awtu tiyan. Chantapis llaqtamanta wawakunaqa Tvta mana chayqa internetpi pukllayta munanku. Ayllupiqa mana k’anchay kanchu chayrayku wakin runalla juk juch’uy radioyuq kanku, chayllata uyarinku. Chay radioqa mana k’anchaywanchu purin aswanpis bateriakunawan purin, chay bateriakunaqa achkha qullqipi kachkan chayrayku ayllumanta runaqa wasi patapi, intipi bateriakunata kalllpachanku.

Misiyqa mana allin misichu karqa, payqa pirqata, punkuta, pirqa jutk’uta, pampata, jamp’arata, chukunata, puñunatapis silluq. Mamayqa manaña wasinpi misiyta munarqañachu chayrayku ñuqa misiyta juk “misipaq yachaywasiman aparqani” payqa chaypi sumaq misi kananpaq yachakurqa. Payqa manaña wasiyta sillurqañachu nitaq puñunaypi jisp’akurqañachu. Misiyqa kimsa killata chay yachaywasiman rirqa, kikin yachaywasimanqa allqupis misipis rinku. Allqukunaqa wak wasipi kachkanku, misitaq wak wasipi kachkanku. Chay yachaywasi punkupiqa juk jatun lirpu tiyan, lirpu patapiqa juk jatun k’anchana kachkan. Punkupitaq juk warkhuna tiyan chaypi punchukunata warkhuyta atinchik. Chiri p’unchawpitaq misikunapaq juch’uy phullukunapis tiyan.

Sullk’a wawayqa 4 watayuq payqa mana wawapaq yachaywasiman riyta munanchu, payqa ñuqawan wasipi kayta munan, ñuqataq llamk’anay tiyan. Wakin p’unchawqa ñuqaqa wawaywan llamk’ana wasiyman riq kani, payqa jamp’ara urapi pukllayta munarqa. Juk p’unchawqa ñuqa llamk’ana wasiman rirqani, paytaq jamp’ara urapi pukllarichkarqa, ñuqa kutimuptiy payqa tukuy pirqakunapi rakhu qillqanawan allquchakunata, pilichakunata ima siq’isqa. Ñuqa asikurqani chantapis llakikurqani. Qhipan p’unchawpi qusaywan ñuqawan llamk’ana wasita yuraqwan llimp’irqayku. Chayrayku manaña wawaywan llamk’anayman riyta munanichum payqa anchatapuni siq’iyta munan juk kutita misiykutapis warmijinata llimp’irpasqa.